4
«Naxçıvan» sözünün mənşəyini alim
lər müxtəlif cür izah edirlər. Xalq etimo
logiyasına və mötəbər tarixi qaynaqlara
görə, «Naxçıvan» «Nəqş-i cahan», yəni
«dünyanın naxışı», «dünyanın bəzəyi»
sözlərindən yaranmışdır.
1
Xalq arasında
geniş yayılmış digər bir rəvayətə görə,
«Naxçıvan» toponimi Nuh peyğəmbərlə,
daha doğrusu, «dünya tufanı» ilə bağlı
olub, «Nuhçuvan» ‒ «Nuh tərəfdarlarının
məskəni» mənasını verir. Naxçıvan yaxın
lığında dəniz səviyyəsindən 3725 m yük
səklikdə yerləşən «Gəmiqaya» adlı qədim
yaşayış məskəni və həmin yaşayış məskə
nində «Nəbi yurdu» («Peyğəmbər yurdu»)
adlanan çox qədim bir qəbiristanlıq aşkar
olunmuşdur. Nuh peyğəmbərin qəbri isə
Naxçıvan şəhərinin özündədir (Naxçıvan
MR Ali Məclisinin Sədri 2006-cı il iyu
nun 28-də «Nuh peyğəmbərin Naxçıvan
şəhərindəki məzarüstü türbəsinin bərpa
edilməsi haqqında» sərəncam qəbul et
mişdir. ‒ Y.M., İ.H., K.Ş.). Ümumiyyətlə,
Naxçıvanın yerli əhalisi arasında qədim
abidələr və əntiq mallarla bağlı olaraq
«Nuh Nəbidən qalma» («Nuh peyğəm
bərdən qalma») ifadəsi çox işlədilir.
«Naxçıvan» sözü «Nakçuana / Naxçuan»
‒
«möcüzəli və ya yaxşı sular diyarı», ya
xud «müalicəvi mineral sular ölkəsi» kimi
də izah olunur
2
.
Gəmiqaya, qayaüstü təsvirlər. E.ə. IV-I minilliklər.
Ordubad.