Стр. 54 - Azərbaycan xalçaları

54
در میکده خدمتکن بی ”
“معرکه سلطان باش
(Əgər meyxanədə xidmət
edirsənsə, böyük adam kimi xidmət
et, kiçik adamlar kimi başqaları ilə
dalaşıb, onlara xələl gətirmə).
“فرمان بر ساقی شو، فرمانده دوران باش”
(Bu meyxanədə saqinin
sözlərini dinlə ki,
yüksəklərə qalxasan).
ی ساقی شو‌گر باده ننوشیدی شرمنده”
“ور عشق نورزیدی از کرده پشیمان باش
(Əgər öz böyüyündən həqiqət meyi içməsən, xəcalətli
olacaqsan.
Əgər ömrün boyu aşiq olmasan, o zaman həyatın
hədər getmişdir).
Ana haşiyənin aşağı hissəsində, soldan
birinci, ikinci kətəbələrdə deyilir:
Solda aşağıdan-yuxarı istiqamətdə
üçüncü, dördüncü kətəbələrdə deyilir:
ی حیوان را نسبت به لبشکمکن ‌سرچشمه”
“از عالم حیوانی بیرون رو و انسان باش
(Bu elə pak sevgidir ki, sizin dodaqlarınızla etdiyiniz
söhbətlər heyvanlığa işarə deyil, bu sevginin ilahiliyidir.
Buna görə sən heyvanlıqdan kənara çıx, insan ol).
Xalçanın ara sahəsində təsvir edilmiş qoşa ağacın biri meyvəli, digəri isə meyvəsizdir. Ağaclardakı
quşlar da qoşa-qoşa təsvir edilmişdir. Üz-üzə dayanmış şanapipik və digər quşlar məhəbbət rəmzi
kimi yozulur. Ara sahənin boşluqları müxtəlif nəbati elementlərlə doldurulmuşdur.
Xalçanın sürməyi yerlikli ana haşiyəsindəki zoğalı yerlikli kətəbələrin içərisində şikəstə-nəstəliq
xətti ilə yazılar işlənmişdir.
Ana haşiyədəki yazılar şair Füsuği Bəstaniyə aiddir. Füsuği Bəstani 1213-cü ildə Kərbəla
şəhərində dünyaya gəlib. Atasının ölümündən sonra Mazandaran şəhərinə köçüb. Xorasan
və Kirdman hökmdarlarının saraylarında şairlik edib. Məhz bu zaman o, özünə “Füsuği”
ləqəbini götürüb.
Xalçanın aşağı hissəsindəki ana haşiyənin sağ küncündə, saat əqrəbi istiqamətində birinci,
ikinci kətəbələrdə deyilir: